|
DECEMBER In deze maand valt er voor de meeste van ons weinig te tuinieren, maar wel kunnen we allerlei voorbereidend werk voor het nieuwe seizoen doen. *geeft aan dat er tips worden gegeven. thuis:
Meestal houden we van een zakje zaad een heleboel over. Zaden leven, ze ademen en hierbij zetten ze een deel van hun reservestoffen om. Als er minder reservestoffen zijn zal het zaad minder snel of zelfs helemaal niet meer kiemen. Door het zaad goed te bewaren, dat is koel, droog en donker, wordt de ademhaling minder. We kunnen de meeste zaden dan ook het jaar erop nog wel gebruiken. Sommige zaden zoals b.v. de koolsoorten, hebben een oliehoudend omhulsel waardoor ze zelfs meerdere jaren kiemkrachtig blijven. Zaad in papieren zakjes kan vocht opnemen. Als de zakjes bewaard worden in een blikken trommel in een onverwarmde kamer, zijn de omstandigheden optimaal. Zaden die droog worden bewaard kunnen in een onverwarmde schuur zelfs een paar graden vorst doorstaan. Als u zaden deelt met een ander of zelfgewonnen zaad wilt bewaren kunt u hiervoor heel goed kokertjes van fotorolletjes gebruiken. De fotohandel geeft ze graag en gratis mee. Vergeet niet erop te zetten om welk zaad het gaat. Kiemkracht in jaren
Hoewel het verstandiger is om (te) oude zaden weg te doen, gebeurt het wel eens dat we hier moeite mee hebben. Zaden van een wat onbekende groente of van dat bepaalde ras dat u zo lekker vindt, maar waar zo moeilijk aan te komen is of het zakje zaad dat u van een buitenlandse vakantie meenam. Om niet teleurgesteld te worden in het zaaiseizoen zelf, kunnen we nu alvast kiemtestjes doen.We nemen hiervoor een ondiep bakje met vochtig keukenpapier. Hierop wordt een afgepast aantal zaden, goed verdeeld uitgespreid. Deze dekken we af met vochtig keukenpapier en hierover plastic of een glasplaatje.We zetten dir bij 20 graden weg. Het papier mag niet uitdrogen. Afhankelijk van de normale kiemduur, deze wordt meestal op de zakjes vermeld, tellen we na een aantal dagen of weken, hoeveel van de zaden gekiemd zijn. Dit is het kiemkrachtpercentage. Het is normaal als zo'n 85 % van de zaden kiemt. Als het percentage iets lager ligt kan het zaad nog wel gebruikt worden, maar dan moet er dichter, dus meer, zaad worden gezaaid. Als er minder dan 50 % van de zaden zijn gekiemd kan het zaad beter niet meer gebruikt worden. Oud zaad kiemt veel trager en vooral in een koud voorjaar lopen we dan de kans dat het oude zaad wegrot. Gereedschap Goed gereedschap lijkt een prijzige aanschaf, maar hiermee werkt u vaak sneller en het maakt het tuinieren veel prettiger. Als u het goedkopere gereedschap dat gauw ombuigt of breekt na veel ergernis moet vervangen bent u duurder uit. Het prachtige roestvrijstalen en handgesneden gereedschap van Sneeboer is denk ik het mooiste en beste wat er te krijgen is. Op sommige tuinbeurzen is dit met korting te koop.De steel van een goede spade is gemaakt uit essenhout en wordt verkocht in verschillende lengtes. Neem vóór de aanschaf de spade in de hand en maak een spitbeweging, om te zien of de lengte van de steel bij uw lichaamslengte past. Wie opziet tegen het vermoeiende spitten, of liever de grondlagen niet door elkaar gooit, kan de grelinette gebruiken. Deze is niet bij iedereen bekend. De werkwijze is eenvoudig. U duwt de tanden van dit gereedschap met de voet loodrecht in de grond en beweegt het handvat naar achteren. De grondlagen blijven op dezelfde plaats, maar de grond wordt tot op een diepte van 25 cm losgemaakt. De werkbreedte van de grelinette is tweemaal die van een spade, maar omdat u geen grond optilt gaat het niet alleen vlugger maar ook veel lichter. Als u veel wortelonkruiden hebt is dit gereedschap minder geschikt. Voor
het poten van aardappelen is een bollenpoter heel handig. Met een pootlijntje
worden de rijen aangeven. Daarna wordt op de goede plantafstand de bollenpoter
in de grond gedrukt. Doordat de schacht taps toeloopt haalt u de aarde
omhoog. De gaten zijn precies diep genoeg voor de pootaardappel en door
de beweegbare schacht valt de aarde hier vanzelf weer uit. Eventueel kunt
u in de pootgaten nog een klein beetje gesteente- meel strooien vóór
u de poters erin legt. Gesteentemelen, zoals basalt- en lavameel bevatten
veel silicium. Er wordt vaak gehurkt of geknield om met een handschrepeltje het onkruid tussen groenten zoals bietjes en uien weg te halen. Het is veel minder vermoeiend als u dit staande kunt doen met een ééntand met een lange steel. In tuincentra wordt dit een onkruidverwijderaar voor tussen de tegels genoemd. Om lang plezier van uw gereedschap te hebben kunt u dit in de winter het beste schoongemaakt en ingevet op een droge plaats bewaren. Denk ook eens aan de houten onderdelen. Eén keer per jaar inwrijven met warme lijnzaadolie en dit in de winter laten intrekken is voldoende om het hout te voeden en splijten te voorkomen. Steeketiketten om bij de zaairijtjes te zetten zijn erg handig om te zien waar en wat er gezaaid is, maar de stekers uit de handel gaan niet lang mee. Gooi daarom oude Luxaflex, of een ander merk zonnewering, niet meteen weg, maar knip hiervan (liefst wat langere) stekers. Met een watervaste viltstift kan de plantennaam er op geschreven worden. Hebt u zelf geen oude zonnewering en ook niemand in uw omgeving? Ga dan eens langs bij een bedrijf dat ze fabriceert of koop de kleinste afmeting die er is (b.v. bij Xenos heel goedkoop) en knip deze in de gewenste lengte. Dit is voordeliger en ze gaan langer mee dan de (te) korte steeketiketten uit de handel. *Repareren Hebt u een nieuwe steel aan uw spade of schoffel gezet omdat de oude was gebroken? Gooi deze oude steel niet weg. U kunt hiervan een handige pootstok maken, door de steel af te zagen op ± 30 cm en een punt aan het uiteinde te maken. Een platte bak biedt veel mogelijkheden. De vroege en de late teelten lukken beter en ook de gewassen die veel warmte nodig hebben doen het hierin goed. We moeten wel veel tijd aan het tuinieren kunnen besteden, want er moet regelmatig gelucht worden. Bij het verzorgen van de groente blijkt vaak dat de ramen, ook wel broeiramen of éénruiters genoemd, te zwaar zijn om door één persoon gemakkelijk gehanteerd te worden. Niet alleen breekt hierdoor wel eens het glas van een raam, maar ook wordt de platte bak minder gebruikt dan men zou willen. Om en om kan er een raam met kunststof of folie worden bekleed. Doordat dit veel minder zwaar is kan één persoon zo'n raam gemakkelijk verleggen en de groenten onder het zware raam zijn toch bereikbaar. Nadeel is wel dat kunststof minder licht doorlaat, minder lang meegaat en mmder warmte vasthoudt dan glas. In het blad Moestuin stond een andere oplossing voor de zware ramen. Bij een doe-het-zelf zaak werden rollers gekocht, die aan de bovenkant onder de ramen werden vastgezet. De officiële naam is "bokwiel met plaat". Hierdoor konden de ramen eenvoudig opzij gerold worden.Platte bakken werden vroeger vaak geïsoleerd door rondom de bak een laag aarde aan te brengen. Met de modernere platen piepschuim gaat het ook.
Als er in uw tuin veel kweekgras groeit kunt u dit, nu er bijna geen groenten staan, zorgvuldig uitvorken. Neem hier echt de tijd voor, want ieder stukje wortelstok dat achterblijft groeit weer uit tot een nieuwe plant. We kunnen het kweekgras niet kwijtraken door de grond om te spitten. Bij het spitten delen we de plant in stukken en zo bevorderen we de uitbreiding van het kweekgras. Stalmest
en verteerde compost NIET nu al geven. Er spoelen dan veel voedingsstoffen
uit die daardoor onbereikbaar worden voor de groenten van volgend jaar
en ook het milieu wordt hierdoor verontreinigd. Het vroege voorjaar is
een prima tijd om de bedjes te bemesten. Sommige tuiniers die groenbemesters
gebruiken, geven een gedeelte van de verteerde stalmest of compost vóórdat
ze deze inzaaien. De planten bedekken niet alleen de grond, waardoor de
bodem niet dichtslaat, maar ze nemen ook een gedeelte van de voedingsstoffen
op. Ze worden daardoor groter en brengen dus meer humus aan. De opgenomen
voedingsstoffen komen weer terug in de grond als ze worden ondergewerkt
of via de composthoop als de compost wordt uitgestrooid. |